ҚБТУ-дағы Алматы энергетикалық форумы: ЖЭК жобаларына инвестицияларды қалай тартуға болады?
6-8 қараша аралығында ҚБТУ алаңында Орталық Азия елдері министрліктерінің өкілдері, энергетика саласының, сондай-ақ халықаралық ұйымдардың сарапшылары жиналды. — Біріккен Ұлттар Ұйымының Еуропалық Экономикалық Комиссиясы, Біріккен Ұлттар Ұйымының Азия және Тынық мұхиты үшін экономикалық және әлеуметтік комиссиясы (ЭСКАТО) және Қазақстандағы Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы (БҰҰДБ) Орталық Азия елдерінде энергетикалық ауысуды жеделдету туралы мәселені көтеру үшін. Диалогқа қатысушылар өңірлік ынтымақтастыққа жәрдемдесуге, техникалық әлеуетті қолдауды қамтамасыз етуге және Орталық Азия елдеріне инновацияларды енгізуге, өздерінің өңірлік инфрақұрылымын жаңғыртуға және қауіпсіз, қолжетімді және нөлдік көрсеткіштерді қамтамасыз ететін Тұрақты энергетикалық жүйелерді құруға көмектесуге ниетті. Форумның ашылуында 6 қарашада БҰҰ ЕЭК, БҰҰДБ, Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі және ҚБТУ өкілдері сөз сөйлеп, талқылауларда көтерілуі маңызды энергияға көшу жөніндегі басты мәселелерді атап өтті.
Ғасырдың ортасына қарай көміртекті бейтарап және тұрақты энергетикалық жүйелерді құру БҰҰ ЕЭК бүкіл өңірінде ортақ мақсат болып табылады. Жалпы өңірлік декарбонизацияны жүзеге асыру бойынша іс-шаралар қабылдануда, алайда қазіргі Климаттық модельдер ұлттық деңгейде айқындалатын салымдар екенін көрсетеді. (NDC) жаһандық жылынуды Цельсий бойынша 1,5-2 градусқа дейін шектеу жөніндегі Ұжымдық жаһандық мақсатқа сәйкес келмейді. Дарио Лигути, БҰҰ ЕЭК Тұрақты энергетика бөлімінің директорыұйым қазіргі уақытта елдерге тұрақты энергетикалық жүйелерді жобалауға және құруға көмектесетін нормативтік құралдарды әзірлеп жатқандығы туралы айтты:
«Жақында біз шығарындылардың нөлдік пайызына жетудің технологиялық және саяси нұсқаларын анықтайтын көміртекті бейтараптық құралдарын қайта іске қостық. Бұл құралдар жинағы 2030 жылға дейінгі Тұрақты даму күн тәртібін және Париж келісімін жүзеге асыру бойынша негізделген шешімдер қабылдауға көмектесу үшін арнайы директивалық органдарға арналған. Осы платформа арқылы біз елдерге 3 негізгі қағидатқа негізделген тұрақты және көміртекті бейтарап энергетикалық жүйелерді дамытуға көмектесеміз: «энергетикалық қауіпсіздік, «қол жетімділік, «экологиялық тұрақтылық».
РҚазақстан-Британ техникалық университетінің ректоры Маратбек Ғабдуллин отметил значимость события для вуза и проводимых научных исследований. В КБТУ Школой материаловедения и зеленых технологий производятся солнечные панели для академических и практических исследований.
«Не менее важно, что в 2023 году мы запустили с лабораторией «Кавендиш» Университета Кэмбридж работу над новыми сверхпроводящими материалами под руководством ведущих мировых ученых. Также мы продолжаем работать с ПРООН по разработкам и продвижению вопросов возобновляемых источников энергии. Поэтому итоги Форума позволят выработать ряд рекомендаций, сформировать дальнейший план действий, направленный на усиление регионального сотрудничества и кооперации для создания устойчивых энергосистем Центрально-азиатского региона», — добавил ректор КБТУ.
На панельной дискуссии по теме «Как раскрыть важнейший сырьевой потенциал Центральной Азии» выступил Председатель Правления АО «Национальная геологическая служба» Ерлан Галиев с докладом «Устойчивое исследование и разработка важнейшие сырьевых материалов»:
«Қазақстан өз жер қойнауының минералды ресурстармен байлығы бойынша әлемдік көшбасшы елдер тобына кіреді. Қазақстанның минералдық-шикізат базасы отын-энергетика кешенінің (көмірсутектер, көмір, уран), қара, түсті, асыл, сирек металдардың, металл емес пайдалы қазбалардың, жер асты суларының және басқа да пайдалы қазбалардың кен орындарымен қалыптасты. Жалпы алғанда, мемлекеттік есепке алу пайдалы қазбалардың 103 түрі бойынша жүргізіледі. Мемлекеттік теңгерімде 8 мыңнан астам кен орны, оның ішінде көмірсутектер – 326, қатты пайдалы қазбалар – 920, кең таралған пайдалы қазбалар – 3 мыңнан астам және жер асты суларының 4 мыңға жуық кен орны ескеріледі»,-деді «Ұлттық геологиялық қызмет» АҚ төрағасы Ерлан Ғалиев.
Ғалиевтің айтуынша, Геология және жер қойнауын барлау саласындағы негізгі Мемлекеттік орган Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің Геология комитеті болып табылады, ол «Ұлттық геологиялық қызмет» АҚ-ның 100% акционері болып табылады.
7 қарашада «Орталық Азияның аса маңызды шикізат ресурстарын ашу», «метан қалдықтары мен шығарындыларын азайту үшін тиімді саяси негіздерді әзірлеу», «Орталық Азиядағы әділ энергетикалық ауысу үшін адами капиталды дамыту», «ТДМ 7 бойынша жол карталарын әзірлеу барысында алынған сабақтар мен озық тәжірибелермен алмасу» тақырыптары бойынша талқылаулар жалғасты.
Биылғы жылы іс-шараға Қазақстан, Тәжікстан, Өзбекстан, Қырғызстан энергетика министрліктерінің саясаткерлері, халықаралық ұйымдардың, қаржы секторының, ғылым мен академиялық топтардың өкілдері жиналды.